PMDD en Vriendschappen: Sociale Relaties Onderhouden

Waarom PMDD vriendschappen kan belasten

PMDD kan een grote impact hebben op sociale relaties, waaronder vriendschappen. Tijdens de luteale fase kunnen symptomen zoals prikkelbaarheid, stemmingswisselingen, vermoeidheid en angst het moeilijk maken om vriendschappen te onderhouden.

Veelvoorkomende uitdagingen

1. Isolatie en terugtrekking
• Vermoeidheid maakt sociale activiteiten moeilijk
• Angst voor sociale situaties neemt toe
• Schaamte over symptomen leidt tot vermijding
• Gevoel van "niemand begrijpt me"

2. Prikkelbaarheid en conflicten
• Sneller geïrriteerd raken tijdens luteale fase
• Kleine dingen worden groot
• Moeilijker om conflicten constructief op te lossen
• Vrienden kunnen zich afgewezen voelen

3. Onvoorspelbaarheid
• Afspraken moeten worden afgezegd
• Stemming kan snel omslaan
• Vrienden weten niet wat ze kunnen verwachten
• Relaties worden onbetrouwbaar

4. Gebrek aan begrip
• Vrienden begrijpen PMDD niet
• "Het is gewoon PMS" reacties
• Onzichtbare aandoening is moeilijk uit te leggen
• Vrienden voelen zich genegeerd of afgewezen

Communiceren over PMDD met vrienden

Wanneer en hoe vertel je het?

Wanneer te vertellen:
• Bij hechte vriendschappen: eerlijk zijn helpt begrip creëren
• Wanneer PMDD regelmatig impact heeft op jullie vriendschap
• Als je merkt dat vrienden zich afgewezen voelen
• Wanneer je steun nodig hebt

Hoe te vertellen:

1. Kies het juiste moment
• Niet tijdens een conflict of ruzie
• In een rustige, private setting
• Tijdens de folliculaire fase (wanneer je je beter voelt)
• Geef vrienden tijd om te reageren

2. Gebruik duidelijke taal
• "Ik heb PMDD, een hormonale aandoening die mijn stemming en energie beïnvloedt"
• "Tijdens de luteale fase (tweede helft van mijn cyclus) heb ik intense symptomen"
• "Dit betekent niet dat ik niet om je geef - het is een medische aandoening"

3. Leg uit wat het betekent
• "Soms moet ik afspraken afzeggen - dat betekent niet dat ik je niet wil zien"
• "Ik kan prikkelbaar zijn, maar dat is niet persoonlijk bedoeld"
• "Ik heb soms meer rust nodig dan normaal"

4. Geef praktische informatie
• "Je kunt meer lezen op onze kenniscentrum pagina"
• "Als je vragen hebt, stel ze gerust"
• "Het helpt als je begrip toont, ook als je het niet volledig begrijpt"

Wat te verwachten van vrienden

Positieve reacties:
• Begrip en steun
• Flexibiliteit met afspraken
• Vragen stellen om te leren
• Aanpassen aan jouw behoeften

Moeilijke reacties:
• "Het is gewoon PMS"
• "Je overdrijft"
• "Probeer gewoon positief te denken"
• Onbegrip of minimiseren

Hoe om te gaan met moeilijke reacties:
• Geef educatieve informatie (link naar kenniscentrum)
• Leg uit dat PMDD een erkende medische aandoening is
• Vraag om respect, ook als ze het niet begrijpen
• Overweeg of de vriendschap gezond is als er geen begrip komt

Grenzen stellen en behoeften communiceren

Grenzen tijdens luteale fase

Fysieke grenzen:
• "Ik heb deze week meer rust nodig"
• "Kunnen we een rustigere activiteit doen?"
• "Ik kan niet naar drukke evenementen deze week"

Emotionele grenzen:
• "Ik heb nu minder energie voor diepe gesprekken"
• "Kunnen we dit gesprek later voortzetten?"
• "Ik heb nu even ruimte nodig"

Sociale grenzen:
• "Ik zeg vaker af tijdens deze periode - dat is niet persoonlijk"
• "Ik ben minder beschikbaar, maar ik waardeer onze vriendschap nog steeds"
• "Kunnen we flexibeler plannen?"

Communiceren zonder schuldgevoel

Gebruik "ik"-statements:
• "Ik voel me..." in plaats van "Jij doet..."
• "Ik heb behoefte aan..." in plaats van "Jij moet..."
• "Voor mij werkt..." in plaats van "Jij zou moeten..."

Voorbeelden:
• "Ik voel me deze week overweldigd en heb meer rust nodig"
• "Voor mij werkt het beter om afspraken flexibel te houden"
• "Ik waardeer je begrip wanneer ik moet afzeggen"

Vriendschappen herstellen na moeilijke periodes

Wanneer vriendschappen beschadigd zijn

Veelvoorkomende situaties:
• Je hebt tijdens luteale fase boos gereageerd
• Je hebt vrienden genegeerd of afgewezen
• Je hebt conflicten veroorzaakt door prikkelbaarheid
• Vrienden voelen zich genegeerd of niet gewaardeerd

Stappen om vriendschappen te herstellen

1. Erken wat er gebeurde
• "Ik realiseer me dat ik je tijdens mijn moeilijke periode heb gekwetst"
• "Ik snap dat mijn gedrag impact had op onze vriendschap"
• "Het spijt me dat ik niet beschikbaar was"

2. Leg uit (zonder excuus)
• "Ik had intense PMDD-symptomen, maar dat maakt mijn gedrag niet oké"
• "Ik werk aan betere coping strategieën"
• "Ik wil onze vriendschap herstellen"

3. Vraag wat de vriend nodig heeft
• "Wat heb jij nodig om onze vriendschap te herstellen?"
• "Hoe kunnen we dit voorkomen in de toekomst?"
• "Wat kan ik doen om je te laten zien dat ik om je geef?"

4. Maak een plan
• "Kunnen we een signaal afspreken voor wanneer ik moeilijke dagen heb?"
• "Zullen we flexibeler plannen rond mijn cyclus?"
• "Kunnen we regelmatig checken hoe het met ons gaat?"

5. Blijf consistent
• Toon dat je je best doet
• Communiceer proactief
• Houd je aan afspraken wanneer mogelijk

Omgaan met isolatie en eenzaamheid

Waarom isolatie gevaarlijk is

Isolatie kan PMDD-symptomen verergeren:
• Eenzaamheid versterkt depressieve gevoelens
• Gebrek aan sociale steun maakt coping moeilijker
• Isolatie verhoogt risico op suïcidale gedachten
• Sociale verbinding is belangrijk voor mentale gezondheid

Strategieën om isolatie te voorkomen

1. Plan sociale activiteiten in folliculaire fase
• Maak afspraken wanneer je je goed voelt
• Plan vooruit voor de luteale fase
• Houd een kalender bij met je cyclus

2. Flexibele vriendschappen
• Vrienden die begrijpen dat je soms moet afzeggen
• Vrienden die flexibel zijn met plannen
• Vrienden die je accepteren zoals je bent

3. Online verbinding
• Berichtjes sturen, ook als je niet kunt afspreken
• Video calls wanneer persoonlijk te veel is
• Sociale media (met grenzen)

4. Kleine sociale momenten
• Korte wandeling met een vriend(in)
• Koffie thuis in plaats van uit
• Telefoontje in plaats van afspraak

5. PMDD-specifieke steun
• PMDD Veerkracht community voor lotgenotencontact
• Vrienden die ook PMDD hebben
• Online support groepen

Vrienden vinden die PMDD begrijpen

Waar te zoeken

1. PMDD communities
• PMDD Veerkracht Programma - connect met andere vrouwen
• Online support groepen
• Lotgenotenbijeenkomsten

2. Activiteiten die bij je passen
• Rustige hobby's (yoga, lezen, creatieve activiteiten)
• Activiteiten die je energie geven
• Groepen waar je jezelf kunt zijn

3. Vrienden met chronische aandoeningen
• Zij begrijpen onzichtbare aandoeningen
• Zij weten wat het is om energie te moeten managen
• Zij zijn vaak flexibeler en begripvoller

Wat te zoeken in vriendschappen

Gezonde vriendschappen met PMDD:
• Flexibiliteit en begrip
• Acceptatie van je aandoening
• Respect voor je grenzen
• Steun zonder oordeel
• Ruimte voor beide personen

Rode vlaggen:
• Vrienden die je aandoening minimaliseren
• Vrienden die je schuldgevoelens geven
• Vrienden die je grenzen niet respecteren
• Vrienden die alleen nemen, niet geven
• Vrienden die je energie uitputten

Praktische tips voor vriendschappen met PMDD

1. Cyclus tracking en planning

Gebruik een tracking tool om je cyclus bij te houden:
• PMDD Veerkracht App helpt je je cyclus en symptomen te tracken
• Plan sociale activiteiten in folliculaire fase
• Plan rust in luteale fase
• Deel je cyclus met hechte vrienden (optioneel)

2. Communicatie templates

Voor het afzeggen:
• "Ik moet helaas afzeggen - ik heb deze week meer rust nodig. Kunnen we het verplaatsen naar volgende week?"
• "Ik voel me niet goed genoeg om af te spreken. Laten we een andere keer plannen?"

Voor het uitleggen:
• "Ik heb PMDD, wat betekent dat ik tijdens de tweede helft van mijn cyclus intense symptomen heb. Soms betekent dit dat ik minder beschikbaar ben."

Voor het vragen om begrip:
• "Ik waardeer je begrip wanneer ik moet afzeggen of minder beschikbaar ben. Het betekent niet dat ik niet om je geef."

3. Alternatieve manieren van verbinding

Wanneer persoonlijk afspreken te veel is:
• Berichtjes sturen
• Telefoontje
• Video call
• Samen online iets doen (film kijken, gamen)
• Korte wandeling
• Thuis koffie drinken

4. Vriendschappen onderhouden op afstand

Strategieën:
• Regelmatige check-ins (berichtjes)
• Delen van updates over je leven
• Vragen naar hun leven
• Herinneren aan belangrijke momenten
• Virtuele activiteiten samen doen

Wanneer professionele hulp zoeken?

Overweeg therapie of coaching als:
• Vriendschappen constant beschadigd raken
• Je volledig geïsoleerd raakt
• Je moeite hebt met communiceren over PMDD
• Vriendschappen je energie uitputten in plaats van geven
• Je geen enkele vriendschap kunt onderhouden

Therapie kan helpen met:
• CGT (Cognitieve Gedragstherapie) voor communicatievaardigheden
• DBT (Dialectische Gedragstherapie) voor interpersoonlijke effectiviteit
• Sociale vaardigheidstraining
• Zelfcompassie voor omgaan met schuldgevoelens

Het PMDD Veerkracht Programma biedt:
• Praktische tools voor het onderhouden van relaties
• Community support met lotgenoten
• Coaching voor interpersoonlijke vaardigheden
• Strategieën voor communicatie en grenzen stellen

---

*Dit artikel is bedoeld voor educatieve doeleinden en vervangt geen medisch of psychologisch advies. Als je moeite hebt met het onderhouden van vriendschappen of sociale isolatie ervaart, overweeg professionele hulp te zoeken bij een psycholoog of therapeut. Het PMDD Veerkracht Programma biedt praktische ondersteuning voor het verbeteren van sociale relaties.*

Laatste update: December 2024 Leestijd: 10 minuten